Viêm loét dạ dày: Dấu hiệu nhận biết, biện pháp phòng ngừa và hướng xử trí
Viêm loét dạ dày là một trong những bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến, có thể gặp ở cả nam và nữ, từ người trẻ đến người cao tuổi. Mặc dù không phải là bệnh nan y, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm loét dạ dày có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ về triệu chứng, nguyên nhân cũng như cách phòng tránh sẽ giúp người bệnh chủ động bảo vệ hệ tiêu hóa của mình.
- Khái quát về bệnh viêm loét dạ dày
Bên trong dạ dày được bao phủ bởi một lớp niêm mạc đóng vai trò như “lá chắn” bảo vệ. Khi lớp niêm mạc này bị tổn thương bởi các yếu tố tác động, vết viêm và loét xuất hiện, gây đau đớn, khó chịu cùng nhiều rối loạn khác.
Kích thước vết loét có thể nhỏ hoặc lớn, nhưng khi lan rộng sẽ dẫn đến bào mòn niêm mạc, gây chảy máu, thậm chí xuất huyết tiêu hóa – một tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng.
Viêm loét dạ dày không chừa một ai, song nhóm đối tượng dễ mắc hơn cả là người cao tuổi, người thường xuyên uống rượu bia, hút thuốc, hay phải dùng thuốc giảm đau kéo dài. Nếu bệnh không được điều trị dứt điểm mà để dai dẳng, nó có thể dẫn đến loét mạn tính hoặc biến chứng nặng hơn như thủng dạ dày, ung thư dạ dày.
Một số nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm loét dạ dày:
- Nhiễm khuẩn HP (Helicobacter pylori): Đây là nguyên nhân hàng đầu gây loét dạ dày tá tràng.
- Sử dụng thuốc tây kéo dài: Các loại thuốc kháng viêm, giảm đau, corticoid có thể làm mỏng và tổn thương niêm mạc.
- Thói quen sinh hoạt xấu: Uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, dùng cà phê và nước ngọt có ga quá mức.
- Căng thẳng, stress: Tâm lý bất ổn ảnh hưởng đến sự tiết axit dạ dày, từ đó thúc đẩy tình trạng viêm loét.
- Ăn uống không điều độ: Thường xuyên bỏ bữa, ăn quá no hoặc dùng nhiều đồ ăn cay, chua, nhiều dầu mỡ.
>>> Xem thêm thông tin về: Yumangel - Thuốc dạ dày chữ Y
- Triệu chứng đặc trưng của bệnh viêm loét dạ dày
Để nhận biết bệnh sớm, bạn cần chú ý đến những dấu hiệu thường gặp dưới đây:
Đau bụng vùng thượng vị
Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, xuất hiện khi bụng đói, sau bữa ăn vài tiếng hoặc vào ban đêm. Đôi khi, đau còn lan ra lưng hoặc ngực, khiến người bệnh lầm tưởng sang bệnh tim mạch.
Cảm giác đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn
Do niêm mạc bị tổn thương nên khả năng tiêu hóa thức ăn giảm, dẫn đến tình trạng đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, thậm chí nôn mửa.
Ợ hơi, ợ chua, nóng rát vùng ngực
Axít dạ dày dư thừa trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát sau xương ức, kèm theo ợ chua, ợ hơi nhiều lần trong ngày.
Rối loạn tiêu hóa
Người bệnh có thể bị táo bón, tiêu chảy hoặc xen kẽ cả hai. Tình trạng này kéo dài dễ gây sụt cân, thiếu hụt dinh dưỡng và suy nhược.
Giấc ngủ kém
Đau bụng, đầy hơi, khó tiêu khiến người bệnh khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc. Mất ngủ lâu ngày khiến cơ thể mệt mỏi, giảm khả năng tập trung.
Lưu ý: Các triệu chứng trên có thể nhầm lẫn với nhiều bệnh khác về đường tiêu hóa. Do đó, để có chẩn đoán chính xác, người bệnh cần đi khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết như nội soi dạ dày, test HP.
- Biện pháp phòng ngừa viêm loét dạ dày
Để bảo vệ dạ dày, bạn cần xây dựng cho mình lối sống khoa học và chế độ ăn uống hợp lý:
- Hạn chế chất kích thích: Tránh xa rượu, bia, cà phê, thuốc lá, nước ngọt có gas.
- Cẩn trọng khi dùng thuốc: Không lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm. Nếu buộc phải sử dụng, cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
- Giữ vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống sôi, rửa tay sạch trước khi ăn để tránh nhiễm vi khuẩn HP.
- Chế độ ăn khoa học: Ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa, không ăn quá muộn về đêm. Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa, ít dầu mỡ.
- Rèn luyện thể chất: Tập thể dục đều đặn giúp giảm stress, tăng cường tuần hoàn và hỗ trợ tiêu hóa.
- Tinh thần thoải mái: Căng thẳng kéo dài sẽ làm dạ dày tăng tiết axit, dễ gây loét. Hãy giữ cho mình sự cân bằng bằng cách nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc.
- Cách khắc phục và hỗ trợ điều trị khi đã mắc viêm loét dạ dày
Người bệnh khi đã xuất hiện triệu chứng cần chú ý kết hợp thay đổi lối sống với chế độ dinh dưỡng hợp lý để hỗ trợ điều trị:
Thói quen sinh hoạt
- Ăn uống điều độ, tránh bỏ bữa hoặc ăn quá no.
- Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm áp lực lên dạ dày.
- Ngủ đúng giờ, hạn chế thức khuya.
- Giữ tinh thần lạc quan, tránh căng thẳng kéo dài.
Về chế độ dinh dưỡng
- Nên dùng:
- Sữa ấm để trung hòa axit dạ dày.
- Trứng chín kỹ (luộc, hấp, nấu cháo) 2–3 lần/tuần.
- Thịt nạc, cá nạc, thực phẩm ít mỡ, dễ tiêu hóa.
- Rau xanh, đặc biệt là họ cải, bông cải xanh, cà rốt.
- Sữa ấm để trung hòa axit dạ dày.
- Không nên dùng:
- Đồ ăn chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, dăm bông.
- Thức ăn cay, chua, chiên rán nhiều dầu mỡ.
- Đồ uống lạnh, nước ngọt có ga.
- Đồ ăn chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, dăm bông.
Điều trị y khoa
Tùy mức độ, bác sĩ có thể chỉ định:
- Thuốc ức chế tiết axit, giảm đau, bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Thuốc diệt vi khuẩn HP (nếu có nhiễm).
- Nội soi, xét nghiệm định kỳ để theo dõi tiến triển.
>>>> Gợi ý thêm thông tin hữu ích: Thuốc đau dạ dày chữ Y
- Viêm loét dạ dày có nguy hiểm không?
Bệnh viêm loét dạ dày không quá khó điều trị nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên, nếu bỏ qua triệu chứng hoặc tự ý dùng thuốc không đúng cách, bệnh có thể chuyển nặng và dẫn đến nhiều biến chứng như:
- Xuất huyết tiêu hóa.
- Thủng dạ dày.
- Hẹp môn vị.
- Nguy cơ ung thư dạ dày.
Do đó, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan, cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để kiểm soát bệnh.
Kết luận
Viêm loét dạ dày là bệnh lý tiêu hóa phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh và kiểm soát nếu bạn duy trì thói quen sống lành mạnh, ăn uống khoa học và khám sức khỏe định kỳ. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng, bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện hơn về triệu chứng, nguyên nhân, cách phòng ngừa và khắc phục viêm loét dạ dày.
>>> Xem thêm về: Thuốc đau bao tử Yumangel